BURGUM – Het korfbal worstelt nog altijd met een imago-probleem. De sport krijgt vaak niet de waardering die ze verdient en zolang met name jongens het een probleem vinden om te zeggen dat ze ‘op korfbal’ zitten, wordt dat ook niet echt beter. Wat dat betreft zou het korfbal meer moeten doen met z’n ‘helden’, z’n iconen, spelers en speelsters die tot de verbeelding spreken, die de jeugd kunnen enthousiasmeren. Erwin Zwart is zo’n icoon, hij was woensdagavond te gast in sporthal Westermar.

Erwin Zwart als ambassadeur voor korfbal
De clinic die Erwin Zwart, speler van LDODK uit Gorredijk, woensdagavond gaf aan de E-, D- en C-jeugd van V en V uit Garyp, duurde meer dan een uur, maar dat dikke uur vloog voorbij. En dat was een onmiskenbaar teken dat het ‘leuk’ was. Het was niet alleen leuk en gezellig, het was bovenal erg leerzaam, Erwin Zwart verstaat door zijn uitstraling en charisma de kunst om kinderen, jongelui is een beter woord misschien, te boeien en enthousiast te maken. Hij hoefde ze uiteraard niet meer naar het korfbal ’toe te praten’, deze groep korfbalt al een paar jaar, maar hij liet met zijn training zien wat er allemaal mogelijk is, ook voor jeugdspelers. Voor het publiek was het leuk om te zien hoe hij dat deed en welke didactische middelen hij gebruikte. Want lesgeven aan jeugd vereist een aantal specifieke kwaliteiten. Je moet als trainer-voor-één-keer zorgen dat je de onverdeelde en voortdurende aandacht van je publiek hebt, je moet je stem goed gebruiken, je moet kunnen relativeren en je moet rekening houden met het feit dat je te maken hebt met een heterogene groep, dus kinderen van verschillende leeftijden. Maar die kunst verstaat Erwin Zwart, ik heb hem al eerder aan het werk gezien, dat was ook hier in sporthal Westermar. Hoe gaat zo’n clinic, een mooi woord voor een gasttraining, nu eigenlijk in zijn werk. Een impressie.

De clinic staat gepland voor kwart voor zes tot kwart voor zeven in de vooravond, niet direct ‘prime time’, maar vooruit, een half uurtje eerder eten en dan naar sporthal Westermar in Burgum. Als ik op de nieuwe rotonde bij Sumar ben krijg ik zicht op een enorme bui die langzaam uit de richting van Leeuwarden naar ons toekomt. Een even indrukwekkend als angstaanjagend gezicht, wat daar allemaal uit moet komen. Ik krijg voor ik ’te plak’ ben daar een staartje van mee en dat bestaat uit sneeuw. In de sporthal is het nog rustig, de hal wordt nog gedeeltelijk bezet door een ploeg jeugdtennissers. De V en V’ers die deze clinic hebben georganiseerd zijn er al en ook Erwin Zwart is al aanwezig.

Dan is het zover, we kunnen beginnen. Erwin Zwart roept iedereen bij elkaar en een paar tellen later staan ze allemaal om hem heen, een man of dertig schat ik. Opmerkelijk om te zien: meestal houden kinderen de nodige afstand tot ‘een vreemde’, maar dat is hier dus niet zo, ze staan allemaal dicht bij elkaar en Erwin Zwart vormt het middelpunt. Hij begint met een korte inleiding, maar dat duur maar even, deze jongelui zijn niet gekomen om stil te staan en te luisteren, ze willen bewegen, spelen, korfballen. Eerst is er een, voor de meesten tamelijk uitgebreide, warming up, heel gestructureerd met aandacht voor de meest essentiële spiergroepen. En ook al is het sfeertje lekker ontspannen, er wordt wel degelijk pittig gewerkt. Opvallend is dat veel kinderen moeite hebben met allerlei vormen van coördinatie, maar juist door dat soort oefeningen worden ze zich daarvan bewust en eigenlijk zie je ze vooruitgaan. Erwin Zwart kijkt, geeft aanwijzingen, deelt complimenten uit en houdt ondertussen in de gaten of de oefeningen niet te lang duren of te veel energie vergen. Want van een warming up moet je natuurlijk niet echt moe worden, dat is de bedoeling niet. Aan enthousiasme ontbreekt het niet, maar er wordt ook vaak en luid gelachen en dat zorgt voor een sfeertje dat aanstekelijk is.

Tot nu toe is er nog geen bal aan te pas gekomen, die liggen ongebruikt aan de zijlijn, maar dat gaat spoedig veranderen. Na het gedraaf en gehuppel van de warming up is het tijd voor de echte korfbaltechniek. In dit geval voor het meest essentiële onderdeel van het korfbal: het maken van doelpunten. Erwin Zwart heeft en passant gemeld dat hij lang niet alles kan voordoen, hij is licht geblesseerd, maar dat mag de pret niet drukken, de kinderen hangen aan zijn lippen. Mooi om te zien hoe één man zo’n hele groep binnen een paar tellen aan het werk heeft. Er zijn telkens korte onderbrekingen met nieuwe opdrachten of correcties, maar de meeste tijd wordt er hard gewerkt. Niemand verzaakt, ze doen allemaal hun stinkende best. Het is niet alleen leuk en leerzaam om naar te kijken, maar wat vooral opvalt is de interactie tussen de trainer en de spelers. Erwin Zwart stelt vragen, hij wil dat iedereen nadenkt over wat hij/zij doet en waarom. Op welke voet sta je als je schiet en met welke hand geef je een passeer-pass. Hoe beweeg je bij het uitwijken, wat is de snelste manier om uit te wijken als er een verdediger tussen jou en de korf staat. Maar er worden ook wedstrijdjes ingebouwd, niet individueel, maar in groepsverband. Een didactisch trucje met een pedagogische achtergrond. Korfbal is immers een teamsport die ooit werd uitgevonden door een schoolmeester. Dat kan haast niet anders als je naar korfbal zit te kijken: overspelen is een must, individuele acties zijn wat lopen met de bal betreft uit den boze. Maar dat wil niet zeggen dat je in je eentje niet beslissend kunt zijn bij een actie. Je kunt zien dat Erwin Zwart vaker met dit bijltje hakt, want als er opdrachten worden gegeven door middel van het te scoren aantal doelpunten, worden de grotere jongelui zwaarder ‘belast’, zij moeten één of twee treffers meer maken. En als er wedstrijdjes te winnen zijn, gaat het er fanatiek aan toe en de kreten die opklinken als het streefgetal gehaald is, schallen met enige regelmaat door de Westermar. En als ik dan even op de klok kijk, is het geplande uur al bijna voorbij. Maar gelukkig mogen ze nog even door, want ja, wat is een training zonder ‘partijtje’. Dat is immers de ultieme training, daarin komt alles naar voren wat ze allemaal geleerd hebben, niet alleen vanmiddag in dat ene uurtje natuurlijk, en gekoppeld aan het gegeven dat iedereen per definitie een wedstrijd wil winnen, hoe onbelangrijk ook, maakt dat de stukken eraf vliegen. De traditionele groepsfoto is een passend besluit van deze clinic. Maar nee, dit is de tijd van de selfies en natuurlijk moeten er ook handtekeningen worden uitgedeeld. Erwin Zwart heeft wat dat betreft het benodigde ‘engelengeduld’. Erg leerzaam zo’n clinic, leuk om te doen, leuk om naar te kijken en, als ik de lichaamstaal van Erwin Zwart goed interpreteer, ook leuk om te geven.

Binne Kramer

Meer foto’s op: http://www2.rtvkanaal30.nl/index.php/sport/korfbal/16147-clinic-erwin-zwart-voor-v-en-v-jeugd-2